Limburg

Uitgangspunt van het initiatief was de vaststelling dat een op de zeven Limburgers onder de armoedegrens leeft en dus niet de middelen heeft om gezonde voeding, verzorgingsproducten en onderhoudsproducten te kopen. In de wetenschap dat talloze producenten en leveranciers hun overschot aan producten weggooien, die dan in de meeste gevallen worden vernietigd, besloot vzw RIMO Limburg Depot Margo te lanceren.

Door goed te luisteren naar de reële behoeftes van de mensen kon Depot Margo inschatten wat er ontbrak in het klassiekere aanbod voedselpakketten: verse voedingswaren en kwaliteitsproducten voor de persoonlijke hygiëne. Sindsdien heeft Depot Margo zijn aanbod uitgebreid met deze specifieke producten. Een jaar na de lancering begon Depot Margo met een ambitieus project om verse groenten te leveren. De eerstelijnsverenigingen kunnen deze bestellen via een online platform dat dagelijks wordt geüpdatet, zodat de groenten echt vers kunnen worden geleverd.
De toegevoegde waarde van een platform als Depot Margo is dat het de bestellingen, het beheer, het vervoer en de opslag van de producten verzorgt, zodat de verenigingen die gebruik maken van hun diensten, meer tijd krijgen om zich te concentreren op hun kernactiviteiten: de kwetsbaren steunen.

Concreet gezien koopt Depot Margo de producten voor een luttel bedrag en verkoopt ze daarna door voor een zachte prijs waarmee toch een deel van de werkingskosten kan worden betaald. Op structureel vlak krijgt Depot Margo ook steun van de Vlaamse regering.

De organisatie heeft zijn eigen opslagruimte, systemen voor het sorteren, verpakken of opnieuw verpakken van de goederen en koelinstallaties, alles volgens de regels van voedselveiligheid.

Een tweede doel van Depot Margo is het zelfvertrouwen van de kwetsbaren bevorderen. Sommigen van hen nemen actief deel aan het project, vinden er werk of engageren zich door de organisatie een inzicht te geven in hun behoeftes: welke producten nuttig zijn, waar en wanneer, welk budget eraan moet worden besteed, enz.

Een van de redenen voor het succes van een platform als Depot Margo, is dat de ondernemers die eraan meewerken het platform volledig vertrouwen. Velen van hen vinden dat hun producten niet op de juiste manier worden gebruikt als ze gratis worden weggegeven. Maar met Depot Margo hoeven ze niet bang te zijn voor oneerlijke concurrentie, want de kopers - de eerstelijnsverenigingen dus - garanderen dat hun producten terecht zullen komen bij mensen die het echt nodig hebben.

Via het duurzaam en ecologisch groenbeheer van bedrijfsterreinen, bevordert Talea de biodiversiteit. Verder draagt het bedrijf bij aan de inclusie van werknemers uit de sociale economie en wordt het geleid via een participatieve bedrijfsvoering.

Talea ontwerpt, creëert en onderhoudt bedrijfstuinen. Bij het ontwerp tracht het bedrijf de omgeving door te trekken tot op het bedrijventerrein om zo verbindingen te creëren tussen natuurgebieden en de biotoop voor bepaalde planten- en diersoorten te verruimen.

Het bedrijf werd opgericht door het sociale economiebedrijf De Winning om de doorstroom van medewerkers van De Winning naar de reguliere economie te faciliteren. De medewerkers komen bij Talea immers terecht in een meer commerciële (en veeleisende) werkomgeving, maar genieten nog van een aangepast arbeidsorganisatie- en HR-beleid.

Bij de opstart van Talea werd uitdrukkelijk voor een participatief model gekozen, in de vorm van een coöperatie. Winsten gaan, na dividenduitkering en opbouw van wettelijke reserves, uitsluitend naar sociaal-maatschappelijke doelen.

De Limburgse firma Melotte is het eerste bedrijf ter wereld dat zich specialiseerde in Direct Digital Manufacturing (DDM): een volledig digitaal productieproces, van driedimensionaal ontwerp tot en met de afwerking. Door de verschuiving van vervuilende analoge maakmethodes naar deze digitale productietechnologie vermindert Melotte de schadelijke impact op het milieu met factor 8. Melotte gebruikt DDM onder andere voor dentale toepassingen zoals tandprothesen. Het pionierbedrijf telt 60 medewerkers intern en biedt werk aan nog eens 45 medewerkers in 9 verschillende designcenters, die al meer dan 25.000 patiënten een digitale tandprothese bezorgden.

Cradle to cradle

Door zo weinig mogelijk grondstoffen te gebruiken en afval te produceren, past Melotte het cradle to cradle-principe toe en reduceert het de milieu-impact van haar productieproces met factor 8. Er wordt geen water gebruikt tijdens de productie van de protheses, en met de restwarmte verwarmt het bedrijf haar kantoren. “In tegenstelling tot louter commercieel gedreven keuzes vestigt Melotte de aandacht op keuzes gemaakt voor het welzijn van een duurzame samenleving waar de mens en het milieu centraal staan”, aldus woordvoerster Hildi Willems.

Digitaal designers

Tandtechnicus is een knelpuntberoep in België. “Volgens de statistieken zal in de volgende 25 jaar slechts één tandtechnieker 8 actieve collegaʼs vervangen die anno 2011 aan het werk waren en geleidelijk aan met pensioen gaan”, legt Hildi Willems uit. Het feit dat het beroep niet aantrekkelijk is, heeft deels te maken met het ongezonde traditionele productieproces van prothesen. “Het gieten in was en dupliceren valt bij DDM volledig weg, waardoor wij het beroep heropwaarderen. Het is belangrijk om jongeren te enthousiasmeren. Dat doen we onder meer door ze op te leiden tot digitaal designer,” vertelt Hildi Willems.

Concurrentie van China

Melotte reduceert de productie- en levertermijn tot maximum drie werkdagen. Met haar sterke marktpositie wil het bedrijf de tewerkstelling in eigen land houden. China is de grote concurrent. “De Chinese loonkosten zullen onvermijdelijk stijgen”, aldus Hildi Willems. “Door de snelle veroudering van de eigen bevolking en de toenemende welvaart zal ook de vraag naar tandprotheses in China zelf toenemen. Meer dan hoog tijd dus om niet enkel bij Melotte maar ook wereldwijd het roer om te gooien, als we willen voorkomen dat een eenvoudig kunstgebit op zekere dag een duur luxeproduct wordt.”

“We geloven heel sterk in de kracht van mensen. We willen hun capaciteiten opsporen en tot ontwikkeling brengen door advies en vorming tot ze zich klaar voelen om concreet stappen te zetten op vlak van wonen, werken of ondernemen.” (Erwin De bruyn van Stebo).

Het begon allemaal in de mijncités in Genk. Mensen van allerlei nationaliteiten kwamen er wonen, elk met hun eigen wooncultuur, en daardoor dreigde het prachtige architecturale erfgoed verloren te gaan. Stebo, oorspronkelijk een kleine vzw die de Genkse buurtwerkingen overkoepelde en ondersteunde, kwam met een innovatieve oplossing. Samen met de stad Genk stelde ze verordeningen op zodat de bewoners hun huizen energievriendelijk konden vernieuwen zonder te raken aan de eigenheid van de wijk. Zo konden mensen met beperkte budgetten toch hun woondromen waarmaken, en werd hun huis nog meer waard, ook ! Die totaalaanpak – sociale begeleiding én concrete economische oplossingen – werd de basis van Stebo voor alle werkdomeinen: wonen, werken, leren, ondernemen, energie en samenleving.